Đề phòng - Kinh doanh đa cấp

     

  Một cậu (cô) sinh viên muốn có một công việc làm thêm để trang trải thêm các khoảng phí, phụ giúp cho gia đình; một người ở quê muốn lên thành thị kiếm một việc làm ổn định, có thu nhập khá khá nhằm gửi về cho gia đình... Đó là tâm lý bình thường, là nguyện vọng chính đáng và cần thiết cho cuộc sống ngày nay.
     Nắm bắt được tâm lý ấy, các công ty "ảo" mang hình thức kinh doanh đa cấp sẽ tiếp cận và với lời lẽ sắc bén, lập luận khá vững do được đào tạo bài bản, họ đã lôi kéo không ít các bạn trẻ vào con đường này, và rồi khi đến tình huống "dở khóc dở cười", "tiến thoái lưỡng nan" các bạn trẻ này trở thành "công cụ câu mồi" cho các công ty nói trên, và cứ thế, mạng lưới đa cấp hình thành và vươn rộng, không ngừng "móc túi" các cô (câu) sinh viên, công nhân. 

      Cách đây 5-6 năm về trước, khi mới là một cậu sinh viên, có những người lạ nhưng thái độ niềm nở và thân thiên, nói chuyện hoạt bát bắt chuyện với tôi và mời tôi tham quan cuộc hội thảo, cũng có những người bạn của tôi đã là thành viên của mạng lưới này mời tôi tham gia một buổi tiệc gặp mặt của hội "doanh nhân đất Việt", rồi từ những trang web đăng tin tuyển dụng từ Intenet, tôi đã được biết đến một vài công ty đa cấp với các lĩnh vực kinh doanh khác nhau. Và cũng vì thế, tôi dần hiểu ra hình thức này cũng như dần tích lũy thêm kinh nghiệm để đối phó khi có lời mời cũng như để chia sẽ với một số bạn có nhu cầu muốn tìm hiểu. 

      Trước hết, tôi xin chia sẻ một số điều cần biết để nhận ra các công ty kinh doanh đa cấp chân chính một hình thức kinh doanh khả phổ biến ở các nền kinh tế tư bản, và khá thành công" 

     - Chất lượng sản phẩm kinh doanh: bạn là một người tiêu dùng bình thường (không là thành viên của công ty) và bạn hài lòng với sản phẩm bạn sử dụng, bạn có thể so sánh với các loại sản phẩm tương tự về giá cả và chất lượng. 

     - Khi bạn quyết định tham gia vào mạng lưới, bạn không bị ép phải sử dụng sản phẩm đó, cũng như bạn không bị giữ bất kỳ khoảng thu phí và loại giấy tờ tùy thân gì, nếu có chỉ là bản sao CMND để đăng kí (nếu điều này cần thiết)

     - Giá sản phẩm hợp lý, và tất nhiên nếu bạn là thành viên trong mạng lưới, mức hoa hồng bạn được chia cũng chỉ ở một mức hợp lý nào đó theo giá sản phẩm. Bạn phải cẩn trọng nếu có công ty nào đưa ra mức hoa hồng cao ngất ngưỡng cho bạn. 

     - Việc chia hoa hồng theo thời gian khi mạng lưới phát triển nhiều cấp phải mình bạch rõ ràng, không bị cắt xén (điều này bạn phải tìm hiểu kỹ càng thì mới nắm bắt được, ý của tôi đưa ra mang tính chất chung chung nên có thể làm bạn khó hiểu)

     - Một công ty làm ăn chân chính dù ở quốc gia nào cũng điều có sự đánh giá của các hiệp hội uy tin nào đó thuộc quốc gia mà công ty đặt trụ sở. 

     Các công ty đa cấp ngày nay ở các thành phố, mà đối tượng họ nhắm tới là sinh viên và người lao động nghèo thiếu hiểu biết, là một mô hình biến tướng của kinh doanh đa cấp - Mô hình kim tự tháp, “Kinh doanh theo mô hình kim tự tháp là việc tiến hành hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp, trong đó thu nhập của người tham gia xuất phát chủ yếu từ: việc tuyển dụng người tham gia mới; việc gia hạn hợp đồng của người đã tham gia; phí, tiền đặt cọc hoặc khoản đầu tư của người tham gia trong mạng lưới.” Và đây là hành vi bị cấm trong việc kinh doanh đa cấp  theo Điểm q, Điều 5.1 – Nghị định 42/2014/NĐ – CP, cụ thể là “1.Cấm doanh nghiệp BHĐC thực hiện những hành vi sau: …q) Kinh doanh theo mô hình kim tự tháp;…”.  

     

     Nhưng do không hiểu biết, các bạn dễ dàng bị các công ty lừa gạt để bạn tham gia vào mạng lưới. Bạn có khó có thể không xiêu lòng với tài năng thuyết phục của các thành viên trong đấy. Tâm lý không vững dễ dàng khiến bạn bị mất lập trường và bị "họ" bẻ nhanh hơn. Những chiêu thức được các "đại lý một sao" "đại lý hai sao"... hay "đổng sự" dùng để thuyết phục bạn.

      - Thu nhập: Bạn có thể chỉ góp tiền một lần mua sản phẩm, rồi sau đó thu nhập sẽ 5 triệu, 10 triệu hoặc hơn, bạn khỏi phải ngửa tay lấy tiền từ gia đình mà ngược lại còn có thể giúp đỡ cho gia đình bạn. 

      - Thời gian: mỗi ngày bạn chỉ cần 2-3 giờ đồng hồ để đến công ty hoặc đi tìm các "đại lý" dưới mình đê thuyết phục họ tham gia (thực chất là đi lừa người khác). Thời gian còn lại bạn có thể học hành hay làm việc khác tùy thích.

     - An sinh: Bạn có đảm bảo rẳng sau khi ra trường bạn có việc làm liền hay không, nếu bạn tham gia vào công ty, bạn sẽ đảm bảo được kế an sinh cho bản thân, không phải lo lắng về vấn đề việc làm. 

     - Tâm lý: Bạn sẽ không phải hàng tháng xin tiền cha mẹ nghèo khó ở quê nhà.

     - Đưa ra một số gương mẫu của việc từ bỏ nghề nghiệp của bản thân. (Tôi nhớ lúc đó tôi được giới thiệu một thành viên khuyết tật, nhưng bây giờ tham gia mạng lưới mới 5 tháng với thu nhập trên 20 triệu)

...

      Chỉ cần bạn mua một sản phẩm nào đó của công ty với một cái giá nào đó (cao hơn rất nhiều so với thị trường bên ngoài), bạn đã tham gia vào mạng lưới và bạn có thể tham gia một vài buổi hội thảo, tập huấn và công việc của bạn sẽ là chiêu dụ bạn bè, người thân, với một người tham gi vào mạng lưới và mua một món hàng, bạn sẽ hưởng hao hồng trên món hàng đó. Cứ 5 thành viên bạn sẽ lên 1 cấp sao, và khi các thành viên của bạn trở thành 1 sao thì bạn trở thành đại lý 2 sao... 

      Tôi nhớ một lần vào Hưng thời đại với một người bạn học cũ (người này là thành viên của mạng lưới này, nhưng sau này đã ngừng tham gia) tôi thấy các sản phẩm thường la mỹ phẩm, máy xay sinh tố, dầu xoa bóp, áo lót đa năng... với giá phải mua là 1 triệu 6 trăm ngàn đồng. Tôi nhớ lúc đó, người bạn dẫn tôi đi có mua một chiếc áo lót và trà số tiền trên vẻ mặt vui vẻ và khoe với tôi đó là lần thứ 3 mua hàng trong này rồi. Hồi đó cũng may cho tôi là tôi không bị gục ngã dưới các lời thuyết phục như thế, Sau này tôi cũng đã đi đến một vài công ty khác, với hình tương tự, và dường như các thuyết gia này đều lắc đầu với một kẻ cứng đầu như tôi.

     Vài lời chia sẻ về hình thức kinh doanh này, mong sao các bạn, đặc biệt là các bạn tân sinh viên đê phòng khi có người nào hỏi thăm làm quen và rủ đi tham gia hội nghị này nọ. Mong sao các bạn đừng đê mất tiền rồi sau này mới thấy hối hận. Và cũng mong sao các bạn đang hoạt động trong các mạng lưới này hãy tha cho các bạn sinh viên nghèo khó tội nghiêp, hãy kinh doanh bằng cái tâm chân chính, đừng lừa gạt và sống trên đồng tiền mồ hôi nước mắt của người khác. Tội lắm các bạn ạ.

Lệ Hải 28-10-2015